Warcaby

Piotr Szybowicz - Dla wielu warcabistów, którzy nie mieli styczności z nowoczesnymi metodami zaprezentowane demo podręcznika do nauki warcabów stupolowych, może okazać się bardzo kontrowersyjne. Wielu istruktorów preferuje dawne metody pracy.

Materiał będzie liczył docelowo około 200 stron i zostanie skierowany do grup nauczania początkowego w szkołach i przedszkolach. Bardzo istotną kwestią jest zróżnicowanie umiejętności uczniów w poszczególnych klasach. Dla słabszych wychowanków materiał przedstawiony w dalszych częściach może okazać się zbyt trudny. Dla uzdolnionych adeptów 100 pól wiele zadań może być zbyt łatwych. Program w oparciu którego stworzono ten podręcznik jest więc wyśrodkowany.

Podręcznik został opracowany w oparciu o metody i ćwiczenia istniejące od dawna w nauczaniu szachów. W świecie królewskiej gry to standard, gdyż ukazało się już wiele podobnych inicjatyw.

Warcaby w szkole i przedszkolu - Wprowadzenie omawianej dyscypliny sportowej do szkół powinno następować pod szyldem rozwoju intelektualnego uczniów. Warcaby mogą tu być tylko jedną z form, dzięki którym ten rozwój następuje. Dyrektorzy szkół, wychowawcy i rodzice zupełnie inaczej podchodzą do warcabów jeśli wyjaśnimy im, iż nie chodzi tu o samą grę. Dodatkowo starajmy się unikać nazwy warcaby, które przeciętnemu człowiekowi kojarzą się tylko z zabawą. Używanie terminu warcaby stupolowe – profesjonalne – międzynarodowe powoduje zupełnie inne nastawienie do tematu opinii publicznej w placówkach. Propozycja informacji dla dyrektorów, wychowawców i rodziców może wyglądać następująco.

WARCABY STUPOLOWE (PROFESJONALNE MIĘDZYNARODOWE) W NAUCZANIU POCZĄTKOWYM

W tekście Andrzeja Modzelana nastąpiła modyfikacja motywów szachowych na warcabowe. Warcaby odgrywają istotną rolę w nabywaniu i kształtowaniu wielu umiejętności wykorzystywanych przez człowieka w ciągu całego życia. Wprowadzenie nauki gry w warcaby w młodszym wieku szkolnym wpływa wszechstronnie na rozwój uczniów. Dzieci uczące się grać w warcaby dostrzegają w nich przede wszystkim rozrywkę, nie zdając sobie sprawy, że bawiąc się plastikowym wojskiem, uczą się i doskonalą swoje umysły. Grając w warcaby, musimy przestrzegać pewnych określonych zasad i reguł. Każdy warcabista musi więc wykazać się zdyscyplinowaniem ale i wyobraźnią. Biorąc pod uwagę powyższe, można określić w jakich płaszczyznach warcaby wpływają na rozwój psychiczny i intelektualny dziecka:

1. Rozwój zainteresowań – dziecko poznaje nową dyscyplinę, której istotą jest samodzielne, logiczne rozumowanie, łączące poszczególne elementy wiedzy w jedną harmonijną całość;

2. Aktywność twórcza – specyfika gry w warcaby wyklucza odtwórcze traktowanie tego zagadnienia. Wszelkie próby bezmyślnego naśladownictwa skazane są na niepowodzenie. Dziecko samo kreuje wydarzenia na warcabnicy i ponosi za nie odpowiedzialność;

3. Rozwijanie pamięci i uwagi – główną umiejętnością w warcabach jest zdolność zreasumowania każdej pozycji w sposób dynamiczny, w kategoriach najważniejszych jej elementów. Cała warcabnica zostaje ukształtowana w przestrzenno-czasową postać, czyli wzorzec (P.G. Zimbardo, F.L. Ruch: „Psychologia i życie”. Warszawa, 1997. s.198). Towarzyszy temu rozwój wyobraźni wzrokowej i koncentracji;

4. Myślenie logiczno-wyobrażeniowe – ludzie myślą czasami za pomocą wyobrażeń, które są obrazami psychicznymi rzeczywistych doznań zmysłowych (Tamże, s.196) i ten właśnie rodzaj myślenia gra warcabowa rozwija najpełniej;

5. Rozwój pozytywnych sfer osobowości – warcaby wykształcają poczucie obiektywizmu, uznawanie prawd innych ludzi, uczą tolerancji i reakcji na niepowodzenia;

6. Konsekwencja i wytrwałość w działaniu – dzieci mające styczność z warcabami, zupełnie inaczej podchodzą do porażek. Zazwyczaj ponownie starają się rozwiązać określony problem i czynią to aż do skutku, podczas gdy ich rówieśnicy bądź rezygnują z wykonania zadania, bądź też obniżają sobie skalę trudności;

7. Aspekty wychowawcze – można je rozpatrywać w kategoriach kary i nagrody. Czymże innym jak nie karą jest przegrana? W dodatku wymierzona natychmiast i adekwatnie do czynu. To samo można powiedzieć o nagrodzie, jaką bez wątpienia jest dla młodego człowieka zwycięstwo, osiągnięte dzięki sile własnego umysłu.

Czymże więc są warcaby? W naszym rozumieniu to nic innego, jak narzędzie stymulujące rozwój emocjonalny i intelektualny dziecka, kształtujące jego osobowość i pozwalające na rozwój twórczego potencjału, który drzemie w każdym młodym człowieku (Andrzej Modzelan, Przegląd Szachowy, nr 5/2000 s. 29).

Edukacja przez warcaby w szkole - W ramach wprowadzenia warcabów do szkół zaprezentowano projekt „Edukacja przez szachy w szkole”, którego celem jest zwiększenie umiejętności matematycznych polskich uczniów w zakresie logiki, orientacji przestrzennej, myślenia analitycznego, rozwiązywania problemów oraz kształtowanie ważnych cech osobowości, jak odpowiedzialność, koncentracja, intuicja. Można bez problemu skorzystać z projektu i reklamować jego elementy w placówkach oświatowych pod hasłem „Edukacja przez warcaby międzynarodowe w szkole”. W województwie kujawsko – pomorskim inicjatywą kieruje prezes KPZSzach Benedykt Mroziński, który jest także orędownikiem warcabów w gminie Kowalewo Pomorskie i wypada tego kompletnie nieznanego działacza w środowisku warcabowym trochę rozreklamować.

Strona warcabowa MDK 1 i ZS 26 Bydgoszcz



DEMO PODRĘCZNIKA - ZESZYTU ĆWICZEŃ DO NAUKI WARCABÓW STUPOLOWYCH W NAUCZANIU POCZĄTKOWYM



Temat metodyczny - Warcabnica i jej właściwości Uczeń opisuje obrazek w oparciu o poznane kamienie warcabowe Uczeń opisuje obrazek w oparciu o poznane kamienie warcabowe Uczeń uzupełnia obrazek, rysując brakujące kamienie warcabowe Uczeń uzupełnia obrazek, rysując brakujące kamienie warcabowe Uczeń łączy linią kamienie od największego do najmniejszego Temat metodyczny - Zasady bicia kamieni Uczeń rysuje białe kamienie w miejscach, z których będą dysponowały biciem podwójnym Temat metodyczny - Kolumna zaporowa Uczeń dorysowuje kamienie w ten sposób, aby powstały dwie kolumny Uczeń zaznacza kołem wszystkie kolumny widoczne na ilustracji Uczeń wpisuje w kratkę liczbę kolumn widoczną na poszczególnych obrazkach Temat metodyczny - Numeracja pól Uczeń łaczy kamienie z przyporządkowanymi numerami z właściwymi polami na warcabnicy Uczeń łączy numery z polami umiejscowionymi na przekątnej i dwójniku Temat metodyczny - Trening uwagi Uczeń przy wykorzystaniu oznaczonego kamienia ma za zadanie zbić wszystkie kamienie przeciwnika. Nie można podchodzić pod bicie. Ruch wykonuje tylko zaznaczony kamień Uczeń przy wykorzystaniu oznaczonego kamienia ma za zadanie dojść do pola oznaczonego kratką. Nie można podchodzić pod bicie. Ruch wykonuje tylko zaznaczony kamień		Piotr Szybowicz - Dla wielu warcabistów, którzy nie mieli styczności z nowoczesnymi metodami zaprezentowane demo podręcznika do nauki warcabów stupolowych, może okazać się bardzo kontrowersyjne. Wielu istruktorów preferuje dawne metody pracy. Materiał będzie liczył docelowo około 200 stron i zostanie skierowany do grup nauczania początkowego w szkołach i przedszkolach. Bardzo istotną kwestią jest zróżnicowanie umiejętności uczniów w poszczególnych klasach. Dla słabszych wychowanków materiał przedstawiony w dalszych częściach może okazać się zbyt trudny. Dla uzdolnionych adeptów 100 pól wiele zadań może być zbyt łatwych. Program w oparciu którego stworzono ten podręcznik jest więc wyśrodkowany. Podręcznik został opracowany w oparciu o metody i ćwiczenia istniejące od dawna w nauczaniu szachów. W świecie królewskiej gry to standard, gdyż ukazało się już wiele podobnych inicjatyw. Warcaby w szkole i przedszkolu - Wprowadzenie omawianej dyscypliny sportowej do szkół powinno następować pod szyldem rozwoju intelektualnego uczniów. Warcaby mogą tu być tylko jedną z form, dzięki którym ten rozwój następuje. Dyrektorzy szkół, wychowawcy i rodzice zupełnie inaczej podchodzą do warcabów jeśli wyjaśnimy im, iż nie chodzi tu o samą grę. Dodatkowo starajmy się unikać nazwy warcaby, które przeciętnemu człowiekowi kojarzą się tylko z zabawą. Używanie terminu warcaby stupolowe – profesjonalne – międzynarodowe powoduje zupełnie inne nastawienie do tematu opinii publicznej w placówkach. Propozycja informacji dla dyrektorów, wychowawców i rodziców może wyglądać następująco. WARCABY STUPOLOWE (PROFESJONALNE MIĘDZYNARODOWE) W NAUCZANIU POCZĄTKOWYM W tekście Andrzeja Modzelana nastąpiła modyfikacja motywów szachowych na warcabowe. Warcaby odgrywają istotną rolę w nabywaniu i kształtowaniu wielu umiejętności wykorzystywanych przez człowieka w ciągu całego życia. Wprowadzenie nauki gry w warcaby w młodszym wieku szkolnym wpływa wszechstronnie na rozwój uczniów. Dzieci uczące się grać w warcaby dostrzegają w nich przede wszystkim rozrywkę, nie zdając sobie sprawy, że bawiąc się plastikowym wojskiem, uczą się i doskonalą swoje umysły. Grając w warcaby, musimy przestrzegać pewnych określonych zasad i reguł. Każdy warcabista musi więc wykazać się zdyscyplinowaniem ale i wyobraźnią. Biorąc pod uwagę powyższe, można określić w jakich płaszczyznach warcaby wpływają na rozwój psychiczny i intelektualny dziecka: 1. Rozwój zainteresowań – dziecko poznaje nową dyscyplinę, której istotą jest samodzielne, logiczne rozumowanie, łączące poszczególne elementy wiedzy w jedną harmonijną całość; 2. Aktywność twórcza – specyfika gry w warcaby wyklucza odtwórcze traktowanie tego zagadnienia. Wszelkie próby bezmyślnego naśladownictwa skazane są na niepowodzenie. Dziecko samo kreuje wydarzenia na warcabnicy i ponosi za nie odpowiedzialność; 3. Rozwijanie pamięci i uwagi – główną umiejętnością w warcabach jest zdolność zreasumowania każdej pozycji w sposób dynamiczny, w kategoriach najważniejszych jej elementów. Cała warcabnica zostaje ukształtowana w przestrzenno-czasową postać, czyli wzorzec (P.G. Zimbardo, F.L. Ruch: „Psychologia i życie”. Warszawa, 1997. s.198). Towarzyszy temu rozwój wyobraźni wzrokowej i koncentracji; 4. Myślenie logiczno-wyobrażeniowe – ludzie myślą czasami za pomocą wyobrażeń, które są obrazami psychicznymi rzeczywistych doznań zmysłowych (Tamże, s.196) i ten właśnie rodzaj myślenia gra warcabowa rozwija najpełniej; 5. Rozwój pozytywnych sfer osobowości – warcaby wykształcają poczucie obiektywizmu, uznawanie prawd innych ludzi, uczą tolerancji i reakcji na niepowodzenia; 6. Konsekwencja i wytrwałość w działaniu – dzieci mające styczność z warcabami, zupełnie inaczej podchodzą do porażek. Zazwyczaj ponownie starają się rozwiązać określony problem i czynią to aż do skutku, podczas gdy ich rówieśnicy bądź rezygnują z wykonania zadania, bądź też obniżają sobie skalę trudności; 7. Aspekty wychowawcze – można je rozpatrywać w kategoriach kary i nagrody. Czymże innym jak nie karą jest przegrana? W dodatku wymierzona natychmiast i adekwatnie do czynu. To samo można powiedzieć o nagrodzie, jaką bez wątpienia jest dla młodego człowieka zwycięstwo, osiągnięte dzięki sile własnego umysłu. Czymże więc są warcaby? W naszym rozumieniu to nic innego, jak narzędzie stymulujące rozwój emocjonalny i intelektualny dziecka, kształtujące jego osobowość i pozwalające na rozwój twórczego potencjału, który drzemie w każdym młodym człowieku (Andrzej Modzelan, Przegląd Szachowy, nr 5/2000 s. 29). Edukacja przez warcaby w szkole - W ramach wprowadzenia warcabów do szkół zaprezentowano projekt „Edukacja przez szachy w szkole”, którego celem jest zwiększenie umiejętności matematycznych polskich uczniów w zakresie logiki, orientacji przestrzennej, myślenia analitycznego, rozwiązywania problemów oraz kształtowanie ważnych cech osobowości, jak odpowiedzialność, koncentracja, intuicja. Można bez problemu skorzystać z projektu i reklamować jego elementy w placówkach oświatowych pod hasłem „Edukacja przez warcaby międzynarodowe w szkole”. W województwie kujawsko – pomorskim inicjatywą kieruje prezes KPZSzach Benedykt Mroziński, który jest także orędownikiem warcabów w gminie Kowalewo Pomorskie i wypada tego kompletnie nieznanego działacza w środowisku warcabowym trochę rozreklamować.