Jerzy Pokojowczyk





Piotr Szybowicz


Wprowadzenie

Jerzy Pokojowczyk był najbardziej utytułowanym szachistą kujawsko - pomorskim w historii, biorąc pod uwagę realną siłę gry bez podziału na kategorie. W przeciwnym razie palma pierwszeństwa należy się Małgorzacie Wiese, która w  grupie kobiet znacznie przewyższyła dokonaniami omawianego zawodnika. Największym konkurentem Pokojowczyka w walce o prymat na Pomorzu i Kujawach był Andrzej Maciejewski, którego w ostatecznym rozrachunku wyprzedził minimalnie.

Największymi sukcesami bydgoszczanina w imprezach centralnych było zdobycie wicemistrzostwa Polski mężczyzn (Bydgoszcz 1976) oraz brązowego medalu (Warszawa 1981), a także dwukrotny występ na olimpiadach szachowych (Nicea 1974 i La Valletta 1980). Z drużyną Łączności wywalczył dwa medale DMP: złoto (Ełk – Szeligi 1978) i brąz (Poznań 1974). Tytuł mistrza międzynarodowego uzyskał w 1978 roku.


Drużynowy mistrz Polski - Łączność Bydgoszcz (1978)
stoją od lewej: Jerzy Pokojowczyk i Grzegorz Chrapkowski,
siedzą od lewej: Waldemar Jagodziński, Hanna Jagodzińska i Włodzimierz Kruszyński,
na zdjęciu brak Andrzeja Maciejewskiego 


Pokojowczyk urodził się 21 lutego 1949 roku w Walimie (obecnie województwo dolnośląskie). Z szachami zapoznał się w wieku 10 lat, a w wieku lat 12 stał się jednym z najlepszych szachistów w szkole; przestał jednak grać na cztery lata (według panujących standardów, bardzo trudno jest idąc takim rytmem rozpocząć karierę szachową). Gdy miał 16 lat jego brat otrzymał w prezencie gwiazdkowym komplet szachów (nie było ich wcześniej w domu), a wkrótce potem Pokojowczyk kupił swój pierwszy numer czasopisma „Szachy”. Z powodu studiów matematycznych na UMK w Toruniu, które ukończył w 1974 roku w turniejach  startował rzadko. Jego specjalnością było elektroniczne przetwarzanie danych na maszynach liczących.

Do 1989 roku Pokojowczyk reprezentował kolejno bydgoskie kluby: Caissę, Łączność i Chemik. Przez kilka lat współpracował z miesięcznikiem „Szachy”.

Wartym odnotowania wydarzeniem związanym z osobą Jerzego Pokojowczyka, które na trwałe zapisało się w pamięci szachistów bydgoskich, były okoliczności związane z pojedynkiem z Aleksandrem Sznapikiem podczas mistrzostw Polski w 1976 roku w Bydgoszczy. Partia została odłożona, a na dogrywkę Sznapik spóźnił się o ponad godzinę. Jako usprawiedliwienie podał zażycie środków uspokajających, które działały nasennie. Pracownik recepcji potwierdził, iż zapomniał o umówionym budzeniu zawodnika. Sędzia zawodów oczywiście przyznał punkt bydgoszczaninowi. Po rozmowach z działaczami bydgoskimi Pokojowczyk zaproponował kontynuowanie partii. Poprzednia decyzja sędziego została uchylona, a pojedynek zakończył się ostatecznie remisem. Jak się okazało wynik partii zadecydował o mistrzostwie Polski, które zdobył Sznapik (Sznapik 10, Pokojowczyk 9,5). Gdyby postąpiono zgodnie z regulaminem, mistrzem Polski byłby Pokojowczyk. Za postawę sportową wicemistrz Polski otrzymał kryształowy puchar.

Podobna sytuacja zdarzyła się na turnieju międzynarodowym w Soczi w 1976 roku, gdy węgierski arcymistrz Andras Adorjan miał kłopoty z żołądkiem. Po wyjściu z debiutu Pokojowczyk uzyskał wyraźną przewagę, ale chory Adorjan zaproponował remis, który z uwagi na sytuację został przyjęty.

Pokojowczyk nie uważa siebie za szachistę zawodowego. Taki status życiowy mu nawet nie odpowiada. Traktuje szachy, jako grę wspaniałą, dającą mu olbrzymią satysfakcję, ale swego zawodu matematyka-elektronika nie chciałby porzucić. Najbardziej dogadza mu sytuacja, w której mógłby szachy łączyć z pracą zawodową, wykonywaną ewentualnie z przerwami. W grze najbardziej pasjonuje się debiutami. Strategia debiutowa – to jest to ! – tak ocenił sylwetkę Jerzego Pokojowczyka Władysław Litmanowicz.

Jerzy Pokojowczyk zakończył karierę szachową w 1989 roku.


Ranking FIDE

Najwyższy ranking w karierze Pokojowczyk osiągnął w 1982 roku, gdy posiadał 2450 punktów ELO i zajmował wówczas III miejsce w Polsce, za Włodzimierzem Schmidtem i Adamem Kuligowskim. Do tego roku stale progresował, po czym jego notowania w 1983 roku zaczęły słabnąć. Do wielkiej formy nie wrócił już nigdy. W latach 1984-1986 miał na swoim koncie zazwyczaj ponad 2400 punktów, od 1987 roku na skutek pogarszających się wyników turniejowych jego dorobek punktowy ponownie ulegał zmniejszeniu.


Zmiany rankingu FIDE Jerzego Pokojowczyka w latach 1975-1989





Turnieje centralne juniorów

W 1968 roku po raz pierwszy zawodnik z miasta nad Brdą uczestniczył w mistrzostwach Polski juniorów (XXI MPJ Nowa Huta), w których zdobył II miejsce (7/10), wypełniając jednocześnie normę na I kategorię. I miejsce zajął były członek Caissy Jerzy Lewi z Maratonu Warszawa (8,5). W 1969 roku Pokojowczyk ponownie był drugi w mistrzostwach Polski juniorów (7/10). Tym razem wyprzedził go Zbigniew Nagrocki (XXII MPJ Białystok).

W mistrzostwach Europy juniorów (mistrz Polski nie mógł pojechać na turniej) w Groningen Pokojowczyk odpadł w eliminacjach (XV-XVII miejsce na 20 uczestników) i musiał walczyć w finale B, zajmując II-III miejsce, co dało w sumie XII miejsce.


Turnieje centralne

Pokojowczyk startował w dwóch olimpiadach szachowych. Na XXI Olimpiadzie szachowej w Nicei w 1974 roku uzyskał wynik w finale +3=3-2, w eliminacjach +1=0-0, będąc wystawiony na drugiej rezerwowej szachownicy (Polska zajęła XXIII miejsce). Na XXIV Olimpiadzie szachowej w La Valletcie w 1980 roku osiągnął słaby rezultat +1=0-3, tym razem znalazł się na pierwszej szachownicy rezerwowej – Polska zajęła VII miejsce - osobny materiał opracowany przez autora.

Bydgoszczanin dwukrotnie wystąpił w reprezentacji Polski na turnieju eliminacyjnym do drużynowych mistrzostw Europy (Biel, Warszawa 1978 i Holzoster 1981). W obu przypadkach Polska nie awansowała do finału, a zawodnik uzyskał wynik 0,5/2 w 1978 roku i 2/4 w 1981 roku - osobny materiał opracowany przez autora.

W 1971 roku szachista z Kujaw startował po raz pierwszy w mistrzostwach Polski (XXVIII MP, Poznań), gdzie zajął XII miejsce (8/17). W sumie w latach 1971-1986 awansował do finałów 12 razy. Największy sukces osiągnął w XXXIII finale MP rozegranym w Bydgoszczy w 1976 roku, gdzie zdobył tytuł wicemistrzowski (9,5/13). Na najniższym stopniu podium stanął jeszcze w 1981 roku w Warszawie (XXXVIII MP), gdzie uzyskał wynik 9/15. W swoim ostatnim występie (XLIII MP, Bytom 1986) zdobył zaledwie 5 punktów z 15 partii, zajmując ostatecznie XII miejsce. Szczegółowe omówienie poszczególnych startów Jerzego Pokojowczyka w MP znajduje się w osobnym materiale opracowanym przez autora.


Wyniki Jerzego Pokojowczyka w mistrzostwach Polski mężczyzn w latach 1971-1986





Bydgoski champion zdobywał także medale w kategorii zespołowej. W Ełku – Szeligach w 1978 roku sięgnął po złoto z drużyną Łączności w rozgrywkach I ligi szachowej, uzyskując wynik indywidualny 4,5/11. Jako jednego z czołowych zawodników polskich wystawiano go regularnie na I szachownicy, stąd zazwyczaj kończył zmagania poniżej pięćdziesięcioprocentowego wyniku. W 1974 roku w Poznaniu wspomógł Łączność w walce o brązowy medal (6,5/11). Innych większych sukcesów w I lidze już nie osiągnął. Lista rezultatów indywidualnych Pokojowczyka przedstawiała się następująco: Augustów 1975 - 3/10 (VI miejsce), Ciechocinek 1976 – 4/11 (IV miejsce), Katowice 1977 – 5,5/11 (X miejsce), Gdynia 1982 – 4,5/11 (XII miejsce). Od 1986 roku bronił barw Chemika, ale już po zakończeniu medalowej passy klubu: Porąbka – Kozubnik 1986 – 5/11 (VI miejsce), Jachranka 1987 – 4/11 (VIII miejsce), Krynica Górska 1988 – 5,5/11 (VIII miejsce), Łeba 1989 – 2/11 (XII miejsce). Lista partii Pokojowczyka w Mega DataBase kończy się na ostatniej z wymienionych imprez - osobny materiał opracowany przez autora.

W rozgrywkach indywidualnych MP w szachach błyskawicznych Pokojowczyk nie miał na koncie znaczących rezultatów, awansując do ścisłego finału tylko czterokrotnie: Kraków 1969 – XVIII miejsce (4,5/17), Bydgoszcz 1971 – XIV miejsce (7/17), Częstochowa 1977 – VIII miejsce (8/15) i Katowice 1982 – X miejsce (7/15). W kategorii drużynowej wywalczył z Łącznością I miejsce w Kaliszu w 1978 roku, II miejsce w Kaliszu w 1979 roku i dwa razy III miejsce (Kalisz 1980, Katowice 1982) – osobny materiał opracowany przez autora.

Mistrzem województwa Pokojowczyk został po raz pierwszy w 1970 roku, a następnie w 1972 i 1973 roku. W 1968 roku zajął II miejsce.
Memoriały Akiby Rubinsteina

Bydgoszczanin startował w wielu turniejach rangi międzynarodowej w Polsce. Największym sukcesem Pokojowczyka w karierze szachowej było zajęcie V miejsca w XV Memoriale Akiby Rubinsteina w Polanicy Zdroju w 1977 roku (I norma na mistrza międzynarodowego). I miejsce zajął am. Vlastimil Hort z Czechosłowacji (12/17), dalej uplasowali się arcymistrzowie: Gennadi Kuźmin (11) i Boris Gulko (10,5) z ZSRR, Lothar Vogt z NRD (10). Pokojowczyk (9,5) wyprzedził między innymi arcymistrzów: Ivana Farago (Węgry), Eugenio Torre (Filipiny), Borislava Ivkova (Jugosławia), Nino Kirowa (Bułgaria) i Miguela Quinterosa (Argentyna). Natomiast błysnął na starcie Pokojowczyk, który w tej fazie turnieju stał się postrachem arcymistrzów. 3 skalpy arcymistrzowskie (Ivkov, Quinteroa, Torre) zapewniły mu wyśmienitą drugą pozycję. W istocie rzeczy Pokojowczyk stał się jedynym zawodnikiem, który począł deptać po piętach Hortowi – pisał Władysław Litmanowicz. W II rundzie bydgoszczanin pokonał arcymistrza Borislava Ivkova, w III rundzie Miguela Quinterosa, a w V rundzie jego wyższość musiał uznać Eugenio Torre.


 [E15] Borislav Ivkov – Jerzy Pokojowczyk 1.Sf3 Sf6 2.c4 e6 3.d4 b6 4.g3 Gb4+ 5.Gd2 Gxd2+ 6.Hxd2 Ga6 7.Sa3 c5 8.Gg2 Sc6 9.0–0 0–0 10.Wfd1 Wc8 11.Wac1 d5 12.cxd5 exd5 13.Sc2 We8 14.e3 Hd6 15.a3 Se4 16.He1 c4 17.Sd2 Sf6 18.Sb1 Wcd8 19.Sb4 Gb7 20.Sxc6 Gxc6 21.Hb4 He6 22.a4 Sg4 23.Wd2 Hh6 24.h3 Sf6 25.b3 Gd7 26.bxc4 Gxh3 27.cxd5 Sg4 28.Wc6





Wxe3 29.Wdc2 Wd3 30.He1 Sf6 31.Gxh3 Hxh3 32.Hf1 Hxf1+ 33.Kxf1 Wd1+ 34.Kg2 Wxb1 35.Wc7 Wb4 36.Wxa7 Wxd4 37.Wcc7 W4xd5 38.Wxf7 W5d7 39.Wfxd7 Wxd7 40.Wa6 Wb7 41.Kf3 0–1

[B33] Jerzy Pokojowczyk – Miguel Quinteros 1.e4 e6 2.d4 c5 3.Sf3 cxd4 4.Sxd4 Sf6 5.Sc3 Sc6 6.Sdb5 d6 7.Gf4 e5 8.Gg5 a6 9.Sa3 Ge6 10.Sc4 Wc8 11.Gxf6 gxf6 12.Se3 Sd4 13.Gd3 Wg8 14.0–0 Gh6 15.Scd5 Wg6 16.c3 Sc6 17.Sf5 Kf8 18.Hh5 Gg7 19.Wad1 Kg8 20.Ge2 Gf8 21.Wd3 Wg5 22.Wg3 Gxf5 23.Wxg5+ fxg5 24.exf5 f6 25.h4 gxh4 26.Hxh4 Gg7 27.Wd1 Hf8 28.Gc4 Kh8 29.Wd3 Se7 30.Wh3 h6 31.Se3 Wc5 32.Ge6 d5 33.Sg4 d4 34.Hg3 Kh7 35.cxd4 exd4 36.Hd3 Sc6 37.Hd2 d3 38.Wxd3 Wb5 39.Wd7 Kh8 40.Wc7 h5 41.Se3 1–0

[B42] Jerzy Pokojowczyk – Eugenio Torre 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 a6 5.Gd3 g6 6.c4 Gg7 7.Ge3 Sc6 8.Sxc6 bxc6 9.Sc3 Wb8 10.Hd2 Sf6 11.0–0 Sg4 12.Gf4 e5 13.Gg5 f6 14.Gh4 g5 15.Ge2 h5 16.Gg3 d6 17.h3 h4 18.Gh2 Sxh2 19.Kxh2 Gf8 20.b3 Ha5 21.Hd3 Ge7 22.Sd1 0–0 23.Se3 Ge6 24.Gg4 Gxg4 25.Sxg4 Hc7 26.Hf3 Kg7 27.Se3 Wh8 28.Wad1 Wbd8 29.Wd3 Wh7 30.Wfd1 Kg8 31.W1d2 Wf7 32.Sf5 Gf8 33.Hh5 Wdd7 34.Hg6+ Kh8 35.Sxd6 Gxd6 36.Wxd6 Wxd6 37.Wxd6 Hxd6 38.Hxf7 c5 39.Kg1 Hd1+ 40.Kh2 Hd6 41.Hd5 Hb6 42.g3 Ha5 43.Hf7 hxg3+ 44.Kxg3 Hxa2 45.Hxf6+ Kh7 46.Kg4 Hxb3 47.Hf7+ Kh8 48.Hh5+ Kg8 49.Hxg5+ Kh7 50.Hf5+ Kg8 51.Hg6+ Kh8 52.Hh6+ Kg8 53.Hxa6 Hd1+ 54.f3 Hd7+ 55.Kg5 Hd2+ 56.Kh5 He2 57.Hg6+ Kh8 58.Hf6+ Kh7 59.Hf5+ 1–0


Władysław Litmanowicz tak charakteryzował wynik Pokojowczyka: Nas oczywiście najbardziej cieszy duży sukces Pokojowczyka. Zajął on wysokie miejsce w tak silnie obsadzonym turnieju i wypełnił normę mistrza międzynarodowego (przekraczając ją o cały punkt!). Grał naprawdę dobrze, bez żadnych kompleksów wobec utytułowanych zawodników, czego najlepszym dowodem – cztery wygrane z arcymistrzami. Co najbardziej napawa optymizmem – to jego wola walki i zwycięstwa w każdej partii, zaciętość i nieustępliwość.


Jerzy Pokojowczyk
Memoriał Akiby Rubinsteina - Polanica Zdrój 1977



Wyniki XV memoriału Akiby Rubinsteina – Polanica Zdrój 1977
M T Zawodnik Kraj R 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 7 8 P
1 am Vlastimil Hort CSRS 2620 X = 1 1 = 1 = = 1 = = = 1 = = 1 1 = 12
2 am Gennadi Kuźmin ZSRR 2550 = X = 1 1 0 1 = = = = = 0 1 = 1 1 1 11
3 am Boris Gulko ZSRR 2585 0 = X = 0 = = 0 = 1 1 1 1 = 1 1 = 1 10,5
4 am Lothar Vogt NRD 2495 0 0 = X = 1 = 1 = = = = = 1 = 1 1 = 10
5   Jerzy Pokojowczyk Polska 2345 = 0 1 = X = 0 = 1 = 1 = = = 0 1 = 1 9,5
6 mm Jan Adamski Polska 2470 0 1 = 0 = X = 1 = = = = 1 = 1 0 = 1 9,5
7 am Ivan Farago Węgry 2500 = 0 = = 1 = X = 0 1 = = = = = = = 1 9
8 mm Theodor Ghitescu Rumunia 2440 = = 1 0 = 0 = X 0 = = = 1 = 1 = = = 8,5
9 am Eugenio Torre Filipiny 2550 0 = = = 0 = 1 1 X 0 = = 0 1 1 = = = 8,5
10 mm Mark Diesen USA 2555 = = 0 = = = 0 = 1 X = = = 1 0 = 1 0 8
11 am Borislav Ivkov Jugosławia 2510 = = 0 = 0 = = = = = X = = = 1 0 1 = 8
12 am Nino Kirow Bułgaria 2435 = = 0 = = = = = = = = X = = = = = 0 7,5
13 mm Lutz Espig NRD 2485 0 1 0 = = 0 = 0 1 = = = X = = = 0 1 7,5
14   Władysław Schinzel Polska 2375 = 0 = 0 = = = = 0 0 = = = X = = 1 1 7,5
15   Gerardo Lebredo Kuba 2385 = = 0 = 1 0 = 0 0 1 0 = = = X = = 0 6,5
16   Rico Mascarinas Filipiny 2345 0 0 0 0 0 1 = = = = 1 = = = = X = 0 6,5
17 mm Andrzej Filipowicz Polska 2355 0 0 = 0 = = = = = 0 0 = 1 0 = = X 1 6,5
18 am Miguel Quinteros Argentyna 2360 = 0 0 = 0 0 0 = = 1 = 1 0 0 1 1 0 X 6,5


W swoim kolejnym starcie w turnieju polanickim Jerzy Pokojowczyk zajął dalsze miejsce. XVII memoriał Akiby Rubinsteina zorganizowano w dniach 5-23 sierpnia 1979 roku. Średni ranking zawodów wyniósł 2442 (szachistów zagranicznych 2481) i zabrakło kilku punktów do IX kategorii FIDE (taką kategorię miał memoriał w 1978 roku). Na liście startowej znalazło się 7 arcymistrzów i 4 mistrzów międzynarodowych. Zwyciężył Juri Razuwajew z ZSRR (10) przed Miroslavem Filipem z Czechosłowacji (9,5), Rainerem Knaakiem z NRD, Vlastimilem Jansą z Czechosłowacji i Ivanem Farago z Węgier – po 9. Pokojowczyk wyraźnie odstępował od czołówki turnieju, zajmując XIV miejsce (16 startujących) – 5/15 (+1=8-6). Nagrodę za najlepszą partię w turnieju otrzymał Gennadij Timoszczenko za wygraną partię z ... Jerzym Pokojowczykiem.

W 1980 roku Pokojowczyk zdobył III miejsce na XVIII memoriale Akiby Rubinsteina w Polanicy Zdroju (5-23 sierpnia). Średni ranking zawodów wyniósł 2436 ELO, co przełożyło się na VIII kategorię FIDE. W zmaganiach brało udział 6 arcymistrzów i 6 mistrzów międzynarodowych. Od startu do mety prowadził Oleg Romaniszyn z ZSRR, który nie przegrywając żadnej partii zgromadził 10 punktów. Miejsca od II do IV podzielili: Liuben Spasow z Bułgarii, Jerzy Pokojowczyk i Laszlo Barczay z Węgier – po 7,5. O zaciętości w walce o czołowe lokaty świadczy fakt, iż szachiści, którzy podzielili miejsca V-VIII stracili do miejsc II-IV jedynie 0,5 punktu. O grze bydgoszczanina tak wypowiedział się Władysław Litmanowicz: Z zawodników polskich na szczególne wyróżnienie zasługuje mistrz międzynarodowy Pokojowczyk. Uzyskał on bardzo dobry wynik, który zapewnił mu miejsce w ekipie olimpijskie.


[C69] Jerzy Pokojowczyk – Janis Klowan 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Gxc6 dxc6 5.0–0 f6 6.d4 Gg4 7.dxe5 Hxd1 8.Wxd1 fxe5 9.Wd3 Gd6 10.Sbd2 b5 11.h3 Ge6 12.b3 Se7 13.Sg5 Gd7 14.Wf3 c5 15.Sf7 Wf8 16.Sxd6+ cxd6 17.Wd3 Wf6 18.Sf1 Wg6 19.h4 Sc6 20.h5 We6 21.Se3 Sd4 22.f3 b4 23.Kf2 Gb5 24.Wd2 Wc8 25.Gb2 Wh6 26.a3 bxa3 27.Wxa3 Wxh5 28.c3 Se6 29.Wxd6 Ke7 30.Wd1 c4 31.bxc4 Gxc4 32.Sxc4 Wxc4 33.Wxa6 Sf4 34.Ga3+ Ke8 35.Wa8+ Kf7 36.Wf8+ Kg6 37.Wd6+ Kg5 38.Wf5+ Kh4 39.g3+ Kh3 40.Wd1 Kh2 41.gxf4 1–0


[C80] Jerzy Pokojowczyk – Hans Bohm 1.e4 e5 2.Sf3 Sc6 3.Gb5 a6 4.Ga4 Sf6 5.0–0 Sxe4 6.d4 b5 7.Gb3 d5 8.dxe5 Ge6 9.Sbd2 Sc5 10.c3 d4 11.Sg5 Hxg5 12.Hf3 Kd7 13.Gd5 Gxd5 14.Hxd5+ Gd6 15.Sc4 Hg6 16.exd6 Sd3 17.Sd2 cxd6 18.cxd4 Sf4 19.Hf3 Sxd4 20.Hb7+ Ke6 21.Sb3 Sde2+ 22.Kh1 Wab8 23.Hf3 Hd3 24.Ge3 f5 25.Wfe1 Kd7 26.Wad1 Hc4 27.Gxf4 1–0
Wyniki XVIII memoriału Akiby Rubinsteina – Polanica Zdrój 1980
M T Zawodnik Kraj R 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 P
1 am Oleg Romaniszyn ZSRR 2580 X = 1 = 1 1 = = = 1 1 = 1 1 10
2 am Liuben Spasow Bułgaria 2450 = X 1 1 = = = = = 0 0 1 = + 7,5
3 mm Jerzy Pokojowczyk Polska 2380 0 0 X = = 1 1 0 1 1 = = = 1 7,5
4 am Laszlo Barczay Węgry 2450 = 0 = X = 0 1 1 = 0 = 1 1 1 7,5
5 mm Jacek Bielczyk Polska 2380 0 = = = X = = = = 1 = = = 1 7
6 mm Hans Bohm Holandia 2430 0 = 0 1 = X = = 1 0 1 1 = = 7
7 mm Janis Klowan ZSRR 2475 = = 0 0 = = X 1 = 1 = = = 1 7
8 am Włodzimierz Schmidt Polska 2430 = = 1 0 = = 0 X = = 1 = = 1 7
9 am Jan Plachetka CSRS 2480 = = 0 = = 0 = = X = 1 1 1 0 6,5
10   Roman Tomaszewski Polska 2365 0 1 0 1 0 1 0 = = X 1 0 1 0 6
11 am Lothar Vogt NRD 2510 0 1 = = = 0 = 0 0 0 X 1 = = 5
12 mm Andrzej Łuczak Polska 2430 = 0 = 0 = 0 = = 0 1 0 X = = 4,5
13 mm Jose Luis Vilela de Acuna Kuba 2410 0 = = 0 = = = = 0 0 = = X = 4,5
14   Jan Przewoźnik Polska 2340 0 - 0 0 0 = 0 0 1 1 = = = X 4


W jubileuszowym XX memoriale Akiby Rubinsteina rozegranym w dniach 11-27 sierpnia w 1982 roku (VII kategoria FIDE, średni ranking 2427 ELO) zajął przedostatnie XIV miejsce, zdobywając zaledwie 4 punkty w 14 partiach (+2=5-7). Normą polanickich turniejów były ostatnie lokaty zajmowane przeważnie przez zawodników polskich. Jerzy Pokojowczyk, który już kilkakrotnie znakomicie występował w Polanicy, tym razem był nie do poznania. Do słabej formy doszedł upór w rozgrywaniu obrony Benoni, która przyniosła mu aż 5 porażek. Tylko w niektórych partiach prezentował swoje walory – komentował Andrzej Filipowicz. W memoriale tryumfowali: szachista NRD – Lothar Vogt i Jugosłowianin Petar Popović – obaj po 9,5 punktu. Na III pozycji uplasował się Iwan Radułow z Bułgarii – 8,5 punktu. W dwukołowym turnieju błyskawicznym z udziałem 8 zawodników wygrał Włodzimierz Schmidt – 12/14 punktów przed Nikolą Spirydynowem – 9,5 punktu i Jackiem Bielczykiem – 8 punktów. Jerzy Pokojowczyk znalazł się na VII pozycji – 4 punkty.


XI memoriał Michaiła Czigorina

W dniach 28 sierpnia – 18 września 1976 roku odbył się w Soczi XI memoriał Michaiła Czigorina – superturniej z udziałem m. Jerzego Pokojowczyka. Bydgoszczanin zajął w nim ostatnie XVI miejsce – 4/15 (+1=6-8), ale sam start w tego typu imprezie (turniej okazjonalny) stanowi największe wydarzenie w historii szachów męskich na Pomorzu i Kujawach w omawianym okresie. W zawodach X kategorii FIDE ze średnim rankingiem 2496 punktów ELO uczestniczyło 9 arcymistrzów, czterech mistrzów międzynarodowych i 4 szachistów bez tytułów międzynarodowych. Stawce przewodził am. Lew Poługajewski – legitymujący się 3 miejscem na światowej liście rankingowej (miejsce dzielone z byłym mistrzem świata am. Tigranem Petrosjanem) z wynikiem 2635 ELO (I miejsce zajmował am. Anatolij Karpow – 2695 przed am. Wiktorem Korcznojem – 2670), dalej znajdowali się między innymi: am. Efim Geller – VIII miejsce (2620), am. Nicolai Krogius – XXII miejsce (2570), am. Gennadi Kuźmin – XXIII miejsce (2565), Vitaly Cieszkowski – XXVIII miejsce (2550) i Florian Gheorghiu – XXXVII miejsce (2540). Pokojowczyk z rankingiem 2335 plasował się wówczas na 753 miejscu na świecie. W XII rundzie Pokojowczyk sprawił sensację wygrywając z am. Efimem Gellerem.


[A30] Efim Geller – Jerzy Pokojowczyk 1.Sf3 Sf6 2.c4 b6 3.g3 Gb7 4.Gg2 c5 5.0–0 g6 6.Sc3 Gg7 7.e3 0–0 8.d4 Se4 9.Se2 Sc6 10.Sf4 Wc8 11.We1 e6 12.Gd2 Sxd2 13.Hxd2 cxd4 14.exd4 Se7 15.Wac1 Gxf3 16.Gxf3 Sf5 17.d5 e5 18.Sg2 Sd4 19.Gd1 d6 20.Wc3 f5 21.f3 Kh8 22.Kh1 a6 23.b3 Wc7 24.Wd3 We7 25.Wf1 b5 26.cxb5 axb5 27.Hb4 Hb6 28.a4 Hc5 29.Hxc5 dxc5 30.axb5 Sxb5 31.Se3 e4 32.fxe4 fxe4 33.Wd2 Wxf1+ 34.Sxf1 Gd4 35.Ge2 Sc3 36.Wc2 Sxd5 37.Sd2 Wa7 38.Sc4 Sb4 39.Wc1 Wa2 40.Gg4 Sd3 41.Wf1 Sf2+ 42.Wxf2 Wxf2 43.h4 e3 0–1


W IX rundzie zmierzył się bez powodzenia z trzecim szachistą światowej listy rankingowej, a w I i II rundzie udało się zremisować bydgoszczaninowi z dwoma czołowymi zawodnikami memoriału.


[B26] Jerzy Pokojowczyk – Lew Poługajewski 1.e4 c5 2.Sc3 Sc6 3.g3 g6 4.d3 Gg7 5.Ge3 d6 6.Gg2 Sd4 7.Sge2 e6 8.0–0 Se7 9.Hd2 0–0 10.Wae1 Sec6 11.Sd1 Ha5 12.Hxa5 Sxa5 13.Sxd4 cxd4 14.Gd2 Sc6 15.f4 Gd7 16.Gf3 a5 17.Sf2 Wfc8 18.a3 b5 19.b3 Se7 20.Gd1 d5 21.g4 Gf8 22.Gc1 Wa7 23.Gb2 Sc6 24.exd5 exd5 25.Gf3 Wac7 26.Gxd5 Se7 27.Gf3 Wxc2 28.Gxd4 Sc6 29.Ga1 Gc5 30.b4 axb4 31.axb4 Gb6 32.Gf6 Sxb4 33.d4 Gc6 34.Gxc6 Sxc6 35.Wd1 Wc4 36.Wd3 Sxd4 37.Kg2 Se6 38.Sh3 Wc2+ 39.Kh1 Wa8 40.Wc3 Wd2 0–1


[B66] Evgeny Swiesznikow – Jerzy Pokojowczyk 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.d4 Sf6 4.Sc3 cxd4 5.Sxd4 a6 6.Gg5 Sc6 7.Hd2 e6 8.0–0–0 h6 9.Ge3 Gd7 10.f3 b5 11.g4 Se5 12.g5 hxg5 13.Gxg5 Ge7 14.f4 b4 15.Sce2 Sc4 16.Hd3 Hc7 17.Sg3 Wc8 18.Ge2 a5 19.Kb1 a4 20.Wc1 Hb6 21.h4 Sxb2 22.Hd2 Sc4 23.Gxc4 Wxc4 24.Wcd1 Wc3 25.Sde2 Gc6 26.Hd4 Hb5 27.Ha7 Wc4 28.Wd4 b3 29.cxb3 axb3 30.Wxc4 Hxc4 31.Wc1 Hd3+ 32.Kb2 Gd7 33.Hb8+ Gd8 34.Hxb3 Hxb3+ 35.axb3 Sg4 36.Gxd8 Kxd8 37.h5 Sf6 38.Wh1 Gc6 39.Sc3 Ke7 40.Wh4 g6 41.h6 Sg8 42.h7 Sf6 43.e5 dxe5 44.fxe5 Sd7 45.b4 Sxe5 46.b5 Gf3 47.Sge4 f5 48.Sc5 Kd6 49.Sb3 Sd7 50.Sd2 Gh5 51.Wa4 Wxh7 52.Wa7 Wh8 53.Sc4+ Kc5 54.Kb3 Wd8 55.Sa5 Gf3 56.Kc2 g5 57.Wa6 Gd5 58.Wxe6 Gxe6 59.Sb7+ Kb6 60.Sxd8 Gc4 61.Sc6 g4 62.Kd2 f4 63.Se7 Sf6 64.Sg6 Sh5 65.Se5 Ge6 66.Ke2 Sf6 67.Kf2 Gf5 68.Se2 0,5-0,5


[B42] Jerzy Pokojowczyk – Florin Gheorghiu 1.e4 c5 2.Sf3 e6 3.d4 cxd4 4.Sxd4 a6 5.Gd3 Sf6 6.0–0 d6 7.c4 Ge7 8.Sc3 0–0 9.He2 b6 10.f4 Gb7 11.f5 Sc6 12.Sxc6 Gxc6 13.Ge3 Kh8 14.Wad1 Sd7 15.fxe6 fxe6 16.Wxf8+ Hxf8 17.Gd4 Gf6 18.He3 e5 19.Gxb6 Wb8 20.Ga7 Wxb2 21.Hc1 Wb7 22.Ge3 Gd8 23.Sd5 Sc5 24.Ha3 Sxd3 25.Hxd3 a5 26.Sc3 Ge7 27.Sb5 Wd7 28.Sc3 Wb7 29.Sd5 Gd8 30.Sc3 Ge7 0,5–0,5


Jerzy Pokojowczyk tak komentował swój występ: W tym miejscu w sprawozdaniach z reguły odbywa się “sprawiedliwa” samokrytyka. Ja jednak nie sprezentuję czytelnikom oceny swojej gry. Mogę tylko wyjaśnić, że zarówno ja, jak i Polski Związek Szachowy, zdawaliśmy sobie sprawę, że rewelacyjnego wyniku z Soczi nie przywiozę. Mój wyjazd związany był z realizacją nieco ryzykownego programu PZSzach. Ryzykownego dlatego, że jego obronę można podjąć dopiero za parę lat, a tymczasem możemy tylko życzyć, by nasza reprezentacja przeskakiwała szczebelki w drabince europejskiej.
Wyniki XI memoriału Michaiła Czigorina – Soczi 1976
M T Zawodnik Kraj R 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 1 2 3 4 5 6 P
1 am Lew Poługajewski ZSRR 2635 X = = 1 = 1 = = = = 1 = = = 1 1 10
2 mm Evgeny Swiesznikow ZSRR 2510 = X 1 = = = = = 1 1 = 1 1 = = = 10
3 am Vitaly Cieszkowski ZSRR 2550 = 0 X = = = = 1 1 1 = = = = 1 1 9,5
4 am Andras Adorjan Węgry 2510 0 = = X = 1 = 0 1 = 1 = 1 = 1 = 9
5 am Florin Gheorghiu Rumunia 2540 = = = = X = = = = 1 = = = 1 1 = 9
6 mm Igor Zajcew ZSRR 2435 0 = = 0 = X = 1 = 1 = 1 1 = = 1 9
7 am Gennadi Kuźmin ZSRR 2565 = = = = = = X 0 = = 1 = = 0 1 1 8
8 am Efim Geller ZSRR 2620 = = 0 1 = 0 1 X = = = = = 1 = 0 7,5
9 m Alexander Zacharow ZSRR 2435 = 0 0 0 = = = = X = 1 = = 1 = 1 7,5
10 mm Hans Ree Holandia 2420 = = 0 = 0 0 = = = X = = = 1 1 = 7
11 am Nino Kirow Bułgaria 2485 0 0 = 0 = = 0 = 0 = X = 1 1 = 1 6,5
12 am Nikolai Krogius ZSRR 2570 = 0 = = = 0 = = = = = X = = = = 6,5
13 m Nukhim Raszkowski ZSRR 2485 = 0 = 0 = 0 = = = = 0 = X 1 = 1 6,5
14 mm Guillermo Estevez Kuba 2360 = = = = 0 = 1 0 0 0 0 = 0 X 0 1 5
15 am Vlastimil Jansa Czechosłowacja 2490 0 = 0 0 0 = 0 = = 0 = = = 1 X = 5
16 m Jerzy Pokojowczyk Polska 2335 0 = 0 = = 0 0 1 0 = 0 = 0 0 = X 4